Handopfok:
Hieronder zal ik trachten iets over handopfok te vertellen. Het gaat hierbij om mijn ervaringen, anderen zullen het wellicht anders doen. Ik kan dan ook alleen vanuit mijn ervaring spreken zodat u weet hoe wij de jongen met de hand groot brengen. Ik zal af en toe (te) uitgebreid op een onderwerp ingaan. Hoe meer ik vertel, hoe meer keuze u heeft. In deze handleiding heb ik foto's gebruikt van onze agaporniden, maar deze methode van handopfok kan voor elke vogelsoort toegepast worden.
Benodigdheden
- Opfokvoer bijv: Nutribird
- Spuitje van 10 ml.
- Waterkoker
- 2 bakjes
- Thermometer
- Mini-garde
- Keukenrol
De bereiding van de voeding
Ik gebruik Nutribird A21 van Versele-Laga. Met een pot van 800 gram kan men ongeveer 4 jongen grootbrengen. Natuurlijk zijn er ook goedkopere merken maar ik heb geen ervaring met andere merken zodat ik me beperk tot de bereiding en toediening van dit merk.
Lees altijd eerst goed de gebruiksaanwijzing. Voor Nutribird A21 is een verhouding 1:2 nodig. Dit wil zeggen 1 maatschepje voer mengen met 2 schepjes gekookt water. Voordat u kunt beginnen dient u dus water te koken. Onthoud dus goed hoeveel schepjes u gebruikt hebt. U heeft nl. het dubbele aantal schepjes gekookt water nodig. Als het watergekookt heeft doe ik altijd een ruime hoeveelheid in het andere bakje. Met het maatschepje meet ik het benodigde aantal schepjes af en voeg dit toe aan het voer. Met de mini-garde kunt u het geheel goed roeren. Roer zolang totdat u een klont vrije, substantie overhoud.
Laat de voeding afkoelen tot 39 graden Celsius. Hier kunt u de thermometer voor gebruiken. Als de voeding te koud is zal de vogel het niet eten. Voeding die is afgekoeld of over is kunt u niet meer opwarmen! Indien u dus voeding over heeft aan het einde van de voeding dan dient u deze weg te gooien. U kunt de voeding op temperatuur houden door wat van het gekookte water in het 2e schaaltje te doen en daar het schaaltje met voeding in te zetten. Juist zoals u de fles van een baby op temperatuur houdt.
Het toedienen van de voeding
Leg voordat u met het voeren gaat beginnen het handdoekje op bijv. de tafel neer. Hier kunt u de jongen vervolgens op neerleggen. Zuig de voeding in de spuit door het tuitje in de voeding te steken en langzaam aan het achtereind van de spuit te trekken. De spuit vult zich dan vanzelf met de voeding. Let erop dat u voordat u gaat voeren alle lucht uit de spuit heeft verwijdert. Steek het spuitje voorzichtig tussen de boven- en de ondersnavel. U kunt hiervoor het beste het kopje zachtjes beetpakken terwijl u met uw andere hand de spuit tussen de snavel steekt. Het jong zal bij de eerste voeding niet echt meewerken dus reken erop dat dit niet altijd even gemakkelijk gaat.
Spuit zachtjes een klein beetje voeding in de ondersnavel. Met een klein beetje bedoel ik echt een klein beetje. Het jong moet de voeding zelf kunnen wegslikken. Als u teveel in de ondersnavel spuit loopt u het risico dat het jong stikt. De hoeveelheid voeding die u dient te geven is afhankelijk van de leeftijd. U werkt dus van enkele ml.’s naar zo’n 8 ml. als de jongen ouder zijn toe. U ziet vanzelf de krop voller geraken met voeding. Als het kropje lekker gevuld is stopt u met voeren. De tweede voeding zal naar alle waarschijnlijkheid makkelijker gaan, de jongen hebben snel door waar het voer vandaan komt. Vaak openen ze de snavel al als ze de spuit zien/ruiken. Zelf houd ik met 1 hand altijd het kopje vast terwijl ik met de andere hand de spuit bedien.
Doordat het jong vaak erg wild te keer gaat met het kopje bestaat de kans dat u af en toe wat voer morst en dus de kop onder smeert. Geen nood: na het voeren met de handdoek gewoon schoon wrijven. Als u de voeding niet zou weghalen gaat het koeken aan de veren. Na iedere voeding schoonmaken van de vogel is dus noodzakelijk. Als u de vogel gevoerd heeft legt u hem terug in de kooi. . Op de bodem van de kooi ligt ook een handdoek.
Hoe vaak en hoe laat voeren
Allereerst wil ik mijn standpunt uitleggen. Handopfok is schitterend om te doen maar
kost veel tijd en energie. Ik vind dat de jongen zich aan mij moeten aanpassen en ik niet aan hen.
Ik voer dus niet als de jongen beginnen te piepen maar op vaste tijden. Een belangrijk punt
hierbij is dat u pas mag voeren als de krop leeg is. Is dit niet het geval en voert u wel dan
loopt u het risico dat de oude, nog in de krop achtergebleven, voeding gaat verzuren
doordat het niet op tijd is opgenomen in het lichaam. Als dit gebeurt spreekt men van
kropverzuring wat de dood van uw lieve vogeltje tot gevolg kan hebben!
Zelf voeren wij om de 4 uur. Het mag wel eens wat langer duren maar 4 uur is voor ons de
richtlijn. We beginnen om 07:00 uur, dan om 11:00 uur een voeding, om 15:00 uur een
voeding, om 19:00 uur een voeding en de laatste om 23:00 uur. Naarmate de jongen ouder
worden passen wij de tijden aan. Ze kunnen dan wat langer teren op een spuit van 8 ml.
Sommige eten zelfs zoveel dat ze 10 ml. nemen. Als de jongen groot genoeg zijn gaan wij
over naar zo’n 5 uur verschil. Van 5 voedingen per dag dus terug naar 4 voedingen per dag.
Het schema ziet er dan ongeveer zo uit: 07:00 uur, 12:00 uur, 17:00 uur en om 22:00 uur de
laatste voeding van die dag. => Als de vogels zo’n 5 ½ week zijn leggen wij wat trosgierst op
de bodem van de kooi. Ophangen heeft weinig zin omdat de jongen nog altijd op de bodem
van de kooi leven. De jongen zullen langzaam aan met de trosgierst gaan spelen en
ontdekken dat het te eten is. U kunt vaak aan de krop voelen of er zaadjes inzitten.
Als ik merk dat er zaadjes in de krop zitten gaan wij de hoeveelheid voer terugbrengen.
Concreet houdt dit in dat we bijv. terug gaan van 8 ml. naar 5-6 ml. per spuit/voeding.
Op die manier houdt de jonge vogel nog wat honger wat hem stimuleert om met de
trosgierst aan de slag te gaan. Zo leer ik ze zaad eten. Op een gegeven moment wordt de
voeding steeds minder en zal de vogel langzaam aan over gaan op zaad. Zet als u gaat
minderen met spuitvoeding wel een bakje met water en met voer op de bodem.
Water is in deze belangrijk omdat de vogels al het vocht eerder uit de spuitvoeding kreeg.
U gaat deze nu minderen dus ook de vochttoediening!
U zult merken dat de jongen steeds meer over gaan op zaad. Als de kropjes goed gevuld
zijn met zaad kunt u stoppen met de spuitvoeding. Houdt de jongen nog wel goed in de
gaten. Ze moeten nu alle voeding zelf tot zich nemen. Het gebeurt wel eens dat een
kropje “per ongeluk” gevuld is met zaad, maar dat de vogel eigenlijk nog niet in staat is om
echt zelfstandig te zijn. Op een leeftijd van 8-9 weken zou de vogel dus zelfstandig moeten
wezen. Het komt voor dat jongen het wel makkelijk vinden om met de spuit gevoerd te
worden. U moet op een gegeven moment hard zijn en de vogel dwingen om zelf te gaan
eten. Als u dit niet doet loopt u het risico dat de vogel nooit zelfstandig wordt en u hem
zijn hele leven lang met de spuit moet voeren. Hard zijn is af en toe dus noodzakelijk!
Nog enkele belangrijke punten! - Na ieder voeding het materiaal goed reinigen.
Spuiten met gekookt water schoonspuiten - Niet in de krop knijpen als u gevoerd heeft.
De voeding kan omhoog geduwd worden en in de keel geraken. Het gevolg is dat uw
vogeltje stikt. - Bij het oppakken van de jongen de jongen zodanig beetpakken dat de
voeding niet uit de krop in de keel kan komen i.v.m. het risico op verstikking. - Te veel
gemaakte voeding weggooien. Niet opwarmen om opnieuw te gebruiken.
Leer een gezinslid of iemand anders ook hoe de vogels te voeren. Mocht er eens wat
gebeuren of bent u een keer niet in staat om de vogels te voeren, dan kan die persoon
het een keer van u overnemen. - Door het gebruik van een spuit i.p.v. een verbogen
lepeltje is goed te volgen hoeveel voeding de vogel tot zich genomen heeft.
Ik hoop dat dit stukje een hoop vragen heeft kunnen beantwoorden.
Nogmaals, het is de manier waarop ik het doe. Andere liefhebbers doen het
wellicht op een geheel andere wijze.